Projectverslag: upgrade grendels Botlekbrug
A-Lanes A15 − een samenwerking tussen Ballast Nedam, John Laing, Strabag en Strukton – heeft namens Rijkswaterstaat de verbreding van de A15 tussen de Maasvlakte en het Vaanplein gerealiseerd. Onderdeel van deze verbreding is de nieuwe Botlekbrug over de Oude Maas ter hoogte van de Botlektunnel. De Botlekbrug is sinds juli 2015 operationeel. A-Lanes A15 beheert de Botlekbrug voor de komende twintig jaar.
KienIA heeft A-Lanes A15 sinds het najaar van 2013 ondersteund bij het opstellen en realiseren van de industriële automatisering voor de Botlekbrug. Hiervoor hebben we een integraal functioneel ontwerp opgesteld, de interfaces tussen twee belangrijke onderaannemers (CS-A15 en Waagner Biro) afgestemd, realisatie en FATs begeleid en het integraal testplan voor de SAT opgesteld en helpen uitvoeren.
Upgrade grendels
Sinds de openstelling van de brug zijn er twee verbetertrajecten geweest om bestaande problemen op te lossen. In beide trajecten heeft KienIA ondersteuning geboden voor ontwerp, realisatie en afname van de automatisering. Het eerste traject liep van september tot december 2015 en betrof enkele restpunten uit de SAT en SIT testen. Dit artikel gaat over het tweede traject dat van januari tot juli 2016 gelopen heeft.
De tweede verbetering heeft tot doel om groot onderhoud aan de grendels mogelijk te maken, terwijl de brug opengesteld blijft voor weg- en scheepvaartverkeer. Ieder brugdek is uitgerust met zes grendels die vervorming van het brugdek, onder invloed van buitentemperatuur, tegen gaan. In de originele ontwerpen van de brug was groot onderhoud aan de grendels alleen mogelijk indien de brug gestremd werd voor wegverkeer en scheepvaartverkeer.
Daarom is in januari 2016 een traject gestart met als doel groot onderhoud aan één grendel mogelijk te maken, zonder dat hiervoor een stremming noodzakelijk is. Hiervoor is de besturing en onderhoudsbediening van de grendels aangepast, zodat het mogelijk is om één grendel buiten bedrijf te stellen en te onderhouden. De brugbesturing houdt hier vervolgens rekening mee. Ze stuurt de grendel in onderhoud niet langer aan, simuleert de juiste standmeldingen en onderdrukt storingen zodat de rest van het proces door kan gaan.
Machineveiligheid
KienIA heeft in dit traject onder andere ondersteuning geboden op het punt van machineveiligheid. Het is namelijk een aanpassing aan de bestaande besturing met impact op de veiligheid van automobilisten en de veiligheid van onderhoudspersoneel. De grendels spelen een rol in meerdere bestaande veiligheidsfuncties, zoals het toestaan van het openen van de afsluitbomen als de brug geheel vergrendeld is.
Voor dit traject heeft KienIA de bestaande beschrijving van de grenzen van de machine aangepast. Dit betreft met name de bedieningsgrenzen (door nieuwe bedieningsmogelijkheden) en de tijdgrenzen. De tijdgrens voor het uit bedrijf nemen van de grendel is namelijk niet gelijk aan de restlevensduur van de brug. Van te voren is al met RWS en ProRail afgestemd dat het buitenbedrijf nemen van één grendel enkel in de huidige periode mogelijk is. Dit is de periode dat er nog geen spoorverkeer over de Botlekbrug rijdt. Voordat het spoorverkeer over de brug zal gaan rijden, wordt er een nieuwe risico-inventarisatie gehouden. Hieruit volgen mogelijk andere maatregelen en dus andere oplossingen. Voor de nu geïmplementeerde oplossing geldt er dus een harde tijdsgrens van circa twee jaar. Hierna zal de oplossing herzien moeten worden.
Nadat de grenzen van de machine zijn bepaald, is de risico-inventarisatie en –evaluatie aangevuld met nieuwe risico’s. Deze risico’s zitten met name in het feit dat een brugdek in voorkomende situaties door vijf in plaats van zes grendels vergrendeld wordt. Daarbij dient ook de aansturing van de buitenbedrijf zijnde grendel veilig afgeschakeld te zijn, zodat het onderhoudspersoneel niet bekneld kan raken door onverwacht bewegen van die grendel. Bij de nieuwe risico’s zijn risico reducerende maatregelen bedacht in samenspraak met specialisten van A-Lanes A15 en met Rijkswaterstaat.
De uitwerking van de maatregelen is vervolgens door A-Lanes A15 en door onderaannemer SPIE opgepakt. Bij de afname heeft KienIA weer ondersteuning geboden in de FAT, SAT en SIT(Site Integration Test). Voor de SAT en SIT zijn een integraal testplan en testprotocollen opgesteld. De SIT is voor dit traject vooral toegesneden op de interactie van onderhoudsmedewerkers met de aangepaste besturing en onderhoudsbediening. Afgelopen juli is deze SIT succesvol ten einde gebracht.
De beheer- en onderhoudsafdeling van A-Lanes A15 kan hiermee nu de komende tijd de grendels beter en effectiever onderhouden, terwijl het weg- en scheepvaartverkeer minimaal hinder ondervindt van het onderhoud.